DevOps اصطلاحی است که برای توصیف مجموعه‌ای از روش‌ها استفاده می‌شود که توسعه نرم‌افزار و عملیات فناوری اطلاعات را برای دستیابی به همکاری، کارایی و بهره‌وری بهتر ترکیب می‌کنند. این اصطلاح ترکیبی از “توسعه” و “عملیات” است که نشان‌دهنده ادغام دو تیم سنتی مجزا است که برای ارائه محصولات نرم‌افزاری باکیفیت بالا با هم کار می‌کنند. اما چرا devops از اهمیت بالایی برخوردار است؟ برای پاسخ به این سؤال در ادامه قصد داریم بررسی کاملی از این اصطلاح پرکاربرد و البته مزایای آن داشته باشیم.

Devops چیست؟

بیاید اول بررسی کاملی از چیستی Devops داشته باشیم! دراین‌خصوص اگر بخواهیم به زبانی ساده توضیح دهیم باید گفت  DevOpsرویکردی برای توسعه نرم‌افزار است که بر همکاری، ارتباطات و یکپارچگی بین تیم‌های توسعه و عملیات تأکید دارد. این روشی است که هدف آن ساده‌کردن فرایند توسعه نرم‌افزار با شکستن سیلوهای سنتی بین این دو تیم است.

DevOps ترکیبی از شیوه‌ها، ابزارها و فلسفه‌های فرهنگی است که همکاری، ادغام، اتوماسیون و تحویل مداوم را ترویج می‌کند. این برنامه بر کل چرخه عمر توسعه نرم‌افزار، از برنامه‌ریزی و کدگذاری گرفته تا آزمایش و استقرار تمرکز دارد.

به عبارتی، DevOps عملی است که شامل تلاش‌های مشترک تیم‌های توسعه و عملیات است. تیم عملیاتی که بر روی نگهداری نرم‌افزار و سخت‌افزار در محیط‌های عملیاتی تمرکز دارد، همان تیم فناوری اطلاعات است. در همین حال، تیم توسعه مسئول ساخت محصولات نهایی و رفع مشکلات ناشی از آزمایش است. DevOps با استفاده از ترکیبی از ابزارها، تکنیک‌ها و ایدئولوژی‌ها، ارائه یکپارچه برنامه‌ها و خدمات به کاربران را با پرکردن شکاف بین این دو تیم امکان‌پذیر می‌سازد.

علت اهمیت بالای devops چیست؟

DevOps در سال‌های اخیر به دلیل ظهور متدولوژی‌های توسعه چابک و نیاز روزافزون سازمان‌ها به انتشار سریع محصولات نرم‌افزاری باکیفیت بالا، اهمیت زیادی پیدا کرده است. به‌طورکلی اصلی­ترین دلایل اهمیت این رویکرد می­توان به موارد زیر اشاره کرد

• همکاری و ارتباطات بهبودیافته  DevOps

 DevOps همکاری و ارتباط بین تیم‌های توسعه و عملیات را تقویت می‌کند که در نتیجه منجر به حذف رابطه­های قدیمی بین دو تیم می­شود. دو تیم توسعه‌یافته به کمک این رویکرد می­توانند همکاری بهتری داشته و مشکلات را سریع‌تر حل کنند.

• افزایش سرعت سازمان‌ها

از دیگر مزیت­های devops می­توان به افزایش سرعت سازمان‌ها اشاره کرد. این رویکرد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا محصولات نرم‌افزاری را سریع‌تر منتشر کنند، زمان ورود به بازار را کاهش داده و رقابت را افزایش می‌دهد. با خودکارسازی و ساده‌سازی فرایند توسعه نرم‌افزار، DevOps تیم‌ها را قادر می‌سازد تا ویژگی‌ها و به‌روزرسانی‌های جدید را سریع‌تر و قابل‌اطمینان‌تر ارائه دهند.

• افزایش بهره‌وری  

 DevOps همچنین تنگناهایی را که اغلب زمانی که تیم‌های توسعه نرم‌افزار و عملیات به طور مستقل کار می‌کنند رخ می‌دهد، از بین می‌برد. با خودکار کردن بسیاری از کارها و فرایندها، DevOps کارایی را بهبود می‌بخشد و خطر خطا و خرابی را کاهش می‌دهد.

• کیفیت بهتر  DevOps

 DevOps تیم‌ها را قادر می‌سازد تا محصولات نرم‌افزاری باکیفیت بالا را با آزمایش و نظارت مستمر نرم‌افزار در طول چرخه عمر توسعه ارائه دهند. این به شناسایی و رفع مشکلات زودتر در فرایند کمک می‌کند و خطر اشکالات و خطاها را در محصول نهایی کاهش می‌دهد.

• بهبود رضایت مشتری

 DevOps به سازمان‌ها کمک می‌کند تا محصولات نرم‌افزاری را ارائه دهند که نیازهای مشتریانشان را بهتر برآورده کند. با انتشار بیشتر ویژگی‌ها و به‌روزرسانی‌های جدید، سازمان‌ها می‌توانند به‌سرعت به بازخورد مشتریان پاسخ دهند و تجربه کلی مشتری را بهبود بخشند.

انواع DevOps

اکنون که به طور کامل با DevOps آشنا شده­اید، بد نیست بررسی کاملی از انواع این رویکرد کاربردی نیز داشته باشیم. در این باره باید گفت انواع مختلفی از DevOps وجود دارد که هرکدام تمرکز و رویکرد منحصربه‌فرد خود را دارند. از جمله رایج­ترین انواع DevOps عبارت‌اند از:

یکپارچه‌سازی مداوم و استقرار مداوم (CI/CD)

یکپارچه‌سازی پیوسته (CI) و استقرار مستمر (CD) دو روش DevOps نزدیک به هم هستند که شامل خودکارسازی کل فرایند تحویل نرم‌افزار، از توسعه کد تا استقرار است.

CI  شامل ادغام مداوم تغییرات کد در یک مخزن مرکزی و ساخت و آزمایش خودکار کد است. این به شناسایی و رفع مشکلات زودتر در فرایند توسعه کمک می‌کند و خطر اشکالات و خطاها را در محصول نهایی کاهش می‌دهد.

CD نیز شامل استقرار خودکار کد تست شده و تأیید شده در محیط‌های تولید است. این به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا ویژگی‌ها و به‌روزرسانی‌های جدید را سریع و کارآمد منتشر کنند و زمان ورود به بازار را کاهش داده و تجربه کلی مشتری را بهبود بخشند.

۱- زیرساخت به‌عنوان کد (IaC)

زیرساخت به‌عنوان کد (IaC) یک روش DevOps است که شامل تلقی زیرساخت به‌عنوان نرم‌افزار است. این بدان معناست که زیرساخت به‌جای مدیریت دستی، با استفاده از کد تعریف و مدیریت می‌شود.

• با تعریف زیرساخت به‌عنوان کد، سازمان‌ها می‌توانند فرایند تهیه و پیکربندی زیرساخت را خودکار کنند، خطر خطاها را کاهش داده و کارایی را بهبود بخشند. IaC همچنین حفظ زیرساخت‌های سازگار و استاندارد شده را در محیط‌های مختلف آسان‌تر می‌کند و خطر تغییر پیکربندی را کاهش می‌دهد و قابلیت اطمینان کلی را بهبود می‌بخشد.

۲- ChatOps

ChatOps یک تمرین DevOps است که شامل استفاده از پلتفرم‌های چت برای تسهیل همکاری و ارتباط بین تیم‌های توسعه و عملیات است. این شامل استفاده از ربات‌های چت برای خودکار کردن کارهای روتین، مانند استقرار کد یا بررسی وضعیت سیستم است.

ChatOps تیم‌ها را قادر می‌سازد تا با یکدیگر همکاری کنند و ارتباط مؤثرتری داشته باشند و خطر ارتباط نادرست را کاهش دهد و کارایی کلی را بهبود بخشد. همچنین اشتراک‌گذاری اطلاعات را آسان‌تر می‌کند و همه را از وضعیت پروژه‌های در حال انجام به‌روز نگه می‌دارد.

۳- مهندسی قابلیت اطمینان سایت (SRE)

مهندسی قابلیت اطمینان سایت (SRE) یک روش DevOps است که بر اطمینان از قابلیت اطمینان و دردسترس‌بودن سیستم‌های نرم‌افزاری تمرکز دارد. این شامل نظارت بر سیستم‌ها و شناسایی فعالانه و رسیدگی به مسائل قبل از ایجاد خرابی یا مشکلات دیگر است.

SRE جنبه‌های مهندسی نرم‌افزار و عملیات را برای ایجاد یک تیم متقابل که مسئول ساخت و نگهداری سیستم‌های نرم‌افزاری است، ترکیب می‌کند. با اولویت‌بندی قابلیت اطمینان و دردسترس‌بودن، SRE کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که سیستم‌های نرم‌افزاری نیازهای کاربران را برآورده می‌کنند و قادر به مقیاس و تکامل در طول زمان هستند.

به‌طورکلی باید گفت devops یک اصطلاح گسترده است که طیف وسیعی از شیوه‌ها و روش‌ها را در برمی‌گیرد. با درک انواع مختلف DevOps، سازمان‌ها می‌توانند رویکرد خود را برای برآوردن نیازها و اهداف خاص خودتنظیم کنند. خواه یک سازمان بر تحویل مداوم، اتوماسیون زیرساخت یا قابلیت اطمینان سیستم متمرکز باشد، یک روش DevOps وجود دارد که می‌تواند به آنها در دستیابی به اهداف خود کمک کند.

چرخه عملکرد Devops

چرخه عملکرد DevOps یک مدل بهبود مستمر است که بر بهبود تحویل و استقرار نرم‌افزار از طریق بهینه‌سازی حلقه بازخورد و کاهش زمان‌های تحویل تمرکز دارد. این چرخه شامل چهار مرحله است: برنامه‌ریزی، کدگذاری، آزمایش و عملیات.

• برنامه‌ریزی: در این مرحله، تیم باید ویژگی‌ها و نیازمندی­ها را برنامه‌ریزی کند. این مرحله شامل همکاری بین تیم‌های مختلف از جمله توسعه‌دهندگان، عملیات و سهام‌داران تجاری است.
• کد: این مرحله شامل نوشتن کد برای ویژگی‌ها و قابلیت‌های برنامه‌ریزی شده است. کد توسعه‌یافته، آزمایش شده و در یک مخزن کد مشترک ادغام می‌شود و از کنترل نسخه، قابل‌دسترسی و ردیابی آن اطمینان حاصل می‌کند.
• تست: در این مرحله کد مورد آزمایش قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که الزامات عملکردی و غیرعملکردی را برآورده می‌کند. تست ممکن است شامل تست واحد، تست یکپارچه‌سازی، تست عملکرد، تست امنیتی و انواع دیگر تست باشد.
• Operate : در این مرحله کد وارد مرحله تولید می‌شود و نرم‌افزار نظارت و پشتیبانی می‌شود. این تیم نرم‌افزار را برای شناسایی مشکلات و اشکالات، پاسخ به هشدارها و ایجاد تغییرات لازم نظارت می‌کند.

پس از مرحله عملیات، چرخه دوباره با مرحله برنامه‌ریزی شروع می‌شود. این چرخه پیوسته است و بازخورد هر مرحله برای بهبود مراحل بعدی استفاده می‌شود. هدف ایجاد یک حلقه بازخورد پیوسته است که به تیم‌ها کمک می‌کند تا مسائل را به‌سرعت شناسایی کنند، زمان تحویل را کاهش دهند و نرم‌افزاری را ارائه دهند که نیازهای کاربر را برآورده کند.

جمع‌بندی

در این مقاله سعی بر آن شد تا پاسخ کاملی برای سؤال Devops چیست و چرا اهمیت دارد ارائه دهیم. همان‌طور که مطالعه کردید، DevOps یک رویکرد حیاتی برای توسعه نرم‌افزار است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا محصولات نرم‌افزاری باکیفیت بالا را سریع‌تر و کارآمدتر ارائه دهند. DevOps با تقویت همکاری، ارتباط و یکپارچگی بین تیم‌های توسعه و عملیات، سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا کارایی را بهبود بخشند، رقابت را افزایش دهند و نیازهای مشتریان خود را بهتر برآورده کنند. به‌این‌ترتیب، DevOps برای هر سازمانی که می‌خواهد در چشم‌انداز فناوری با سرعت بالا و به‌سرعت در حال تغییر امروز رقابتی باقی بماند، ضروری است.