اگر با سرور و وب‌ سرورها آشنایی کمی داشته باشید، بی شک نام وب‌ سرور Apache را زیاد شنید‌ه‌­اید! وب سروری که بیش از ۶۷ درصد وب‌سایت را به خود اختصاص داده است. وب سرور Apache یکی از محبوب‌ترین وب سرورها است که از قدرت و عملکرد فوق‌العاده‌ای برخوردار است. اما اگر بخواهیم این وب سرور را مورد بررسی قرار دهیم، الزامی است نیم‌نگاهی به وب‌سرور داشته باشیم. برای این منظور باید گفت وب‌سرور نرم‌افزاری است که درخواست‌های کاربران را برای دسترسی به یک صفحه دریافت، و بعد از مدیریت به این درخواست‌ها پاسخ می‌دهد و صفحات درخواستی را در دسترس کاربران قرار می‌دهد. درخواست‌های HTTP و HTTPS توسط وب‌سرور بررسی، و سپس به صفحه وب مربوطه منتقل می‌شوند.

ویژگی‌های شاخص وب سرور Apache:

وب‌سرور در انواع مختلفی است که وب‌سرور Apache یکی از محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین آنها است. این وب‌سرور توسط شرکت Apache توسعه داده شد که امروزه به‌عنوان قدرتمندترین وب‌سرور شناخته می‌شود. در واقع Apache نرم‌افزاری منبع‌باز است که به‌صورت رایگان در دسترس عموم است. این نرم‌افزار ایمن یکی از سریع‌ترین نرم‌افزارهایی است که بر روی انواع سیستم‌عامل‌ها مخصوصاً سیستم‌عامل لینوکس قابل‌ نصب است. در حال حاضر اکثر طراحان وب‌سایت از CMS وردپرس برای مدیریت وب‌سایت خود استفاده می‌کنند. ازآنجایی‌ که این وب‌سرور با انواع CMSها سازگاری دارد، بیشتر ارائه دهنگان سرویس‌های میزبانی از Apache به‌عنوان نرم‌افزار وب‌سرور خود استفاده می‌کنند. Apache همانند رقیب خود، یعنی وب سرور nginx از محبوبیت زیادی برخوردار است. برای آشنایی بیشتر با nginx می‌توانید مقاله ” وب‌سرور nginx چیست؟” را مطالعه کنید.

به‌طورکلی باید گفت Apache پرکاربردترین برنامه وب‌سرور در سیستم‌های لینوکس و unix است اما به دلیل سازگاری با تمامی سیستم‌عامل‌ها، در ویندوز، مک و غیره نیز مورد استفاده قرار گرفته است. در این باره باید گفت Apache یک برنامه وب‌سرور مدولار مبتنی بر فرایند است، به­‌طوری که با هر اتصال هم‌زمان یک‌ رشته ایجاد می­کند. از دیگر ویژگی‌های وب‌سرور Apache می‌توان به امکان نصب بر روی سرور مجازی (VPS) اشاره کرد که به شما این امکان را می‌دهد تا به تعداد زیادی از وب‌سایت‌های مختلف روی سرور سرویس دهید.

وب سرور Apache چگونه کار می‌کند؟

در واقعه زمانی که بحث از وب سرور می‌شود و از وب سرور Apache یاد می‌کنیم، این سرور را یک وب سرور می‌نامیم اما در اصل Apache یک سرور فیزیکی نیست، بلکه یک نرم‌افزار قدرتمند است که بر روی سرور اجرا شده و وظیفه اصلی آن ایجاد ارتباط بین سرور و مرورگرهای کاربران است.

این نرم‌افزار کراس پلتفرم است به‌ طوری‌ که بر روی هر دو سرویس یونیک و ویندوز کار می‌کند. اگر بخواهیم کمی بیشتر عملکرد Apache را مورد بررسی قرار دهیم باید گفت زمانی که یکی از کاربران صفحه‌ای از سایت را بارگیری می‌کنند، این درخواست توسط مرورگر به سرور ارسال شده و Apache بعد از مدیریت درخواست، پاسخی را شامل تمامی فایل­های درخواست شده نظیر عکس، متن و غیره برمی­گرداند. HTTP و HTTPS دو پروتکل وب هستند که به سرور و سرویس‌گیرنده به‌واسطه این دو پروتکل با یکدیگر ارتباط می‌گیرند. در این میان نرم‌افزار Apache وظیفه ایجاد ارتباطی امن بین این دو دستگاه را برعهده دارد. از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد سرور Apache می‌توان به انعطاف‌پذیر بودن آن اشاره کرد.

Apache ساختاری مبتنی بر ماژول دارد. ماژول‌ها نیز به شما این امکان را می‌دهند تا برخی از ویژگی‌های اضافی سرور را غیرفعال یا فعال کنید. از دیگر ماژول‌های Apache می‌توان به ماژولی برای امنیت، حافظه پنهان، بازنویسی URL، احراز هویت و رمز عبور و غیره اشاره کرد. علاوه بر تمامی اینها، Apache منبع‌باز است یعنی می‌توانید پیکربندی­‌های سرور را از طریق فایلی به نام htaccess به طور دستی تنظیم کنید.

مقایسه وب‌سرور Apache با NGINX

وب‌سرور nginx به‌عنوان بزرگ‌ترین رقیب Apache شناخته می‌شود که از عملکرد و سرعت قابل‌ توجهی برخوردار است. این وب‌سرور در سال ۲۰۰۴ برای اولین‌بار در دسترس عموم قرار گرفت و تا به امروز توانسته ۲۸ درصد از وب‌سایت‌ها را به خود اختصاص دهد. nginx اگرچه از محبوبیت کمتری نسبت به سرور Apache برخوردار است. اما بزرگ‌ترین رقیب این سرور است. nginx قادر است هم‌زمان ۱۰ هزار ارتباط را مدیریت کند که این توانایی را تحت عنوان ck10 می‌­شناسند. ازجمله اصلی‌ترین تفاوت‌های Apache با nginx عبارت‌اند از:

• Apache ساختاری مبتنی بر Thread-Based دارد. به­‌طوری که برای وب‌سایت‌هایی با ترافیک بالا گزینه مناسبی نمی‌باشد، چرا که ممکن است با افزایش درخواست‌ها، عملکرد این سرور به‌طورکلی دچار اختلال شود. اما وب سرور nginx با توانایی ck10 به‌خوبی این مشکل را حل کرده است.
• وب سرور nginx به دلیل داشتن ساختاری رویداد محور یا همان Event-Driven، برای هر درخواست فرایند جدیدی را ایجاد نمی‌کند، بلکه درخواست‌ها را در یک‌رشته اجرا می‌کند که این تک رشته فرایند اصلی که فرایندهای کوچک­تر را مدیریت کرده تا پردازش اصلی درخواست‌ها انجام شود. این ساختار رویداد محور نکته مثبت nginx است که سبب استفاده کمتر از حافظه RAM می‌شود.
• برای پخش‌کننده‌های کوچک، پیکربندی‌های ساده، محیط کاربری آسان و…، وب سرورApache از عملکرد بهتری برخوردار است چرا که علاوه بر سرعت بیشتر، مزیت‌های بیشتری را نیز دارا است.

مزیت‌های وب سرور Apache

• وب سرورApache منبع‌باز و رایگان است.
• Apache از به‌روزرسانی مداوم و تنظیمات امنیتی منظم برخوردار است.
• تنظیم و ایجاد تغییرات در دستگاه به‌راحتی انجام می‌شود و از پیچیدگی خاصی برخوردار نیست.
• این وب سرور به دلیل ساختار ماژول محوری که دارد تغییرپذیر است.
• Apache با تمامی سیستم‌عامل‌ها سازگار است.
• برای استفاده در وب‌سایت‌های وردپرسی نیازی به هیچ‌گونه تنظیمات خاصی ندارد.
• سرور Apache همچنین از جامع بزرگی برخوردار است به‌طوری‌ که رفع مشکلات آن به‌راحتی امکان‌پذیر است.

معایب وب سرور Apache

• وب سرورApache برای وب‌سایت‌هایی با ترافیک زیاد گزینه مناسبی نمی‌باشد چرا که عملکرد نرم‌افزار دچار اختلال می‌شود.
• ایجاد تغییرات بیش از اندازه در پیکربندی این وب سرور ممکن است منجر به آسیب واردشدن به قسمت امنیتی سرورApache شود.

کاربردهای وب سرور Apache

اکنون که به‌طورکلی با وب‌سرور Apache آشنا شدید، بد نیست جهت کامل‌تر کردن اطلاعات، نیم‌نگاهی به کاربردهای مختلف این وب سرور داشته باشیم. همان‌ طور که اشاره کردیم، Apache تقریباً ۶۷ درصد وب‌سایت‌ها را به خود اختصاص داده است. این آمار حاکی از آن است که عملکرد و کاربردهای سرور Apache رضایت افراد زیادی را جلب کرده است. یکی از مهم‌ترین کاربردهای این وب‌سرور مدیریت هم‌زمان چندین درخواست و انتقال داده با حداقل تنظیمات است.

البته مدنظر داشته باشید که در پاراگراف بالا اشاره کردیم که Apache برای مدیریت درخواست‌های وب‌سایت‌هایی که از ترافیک بالایی برخوردارند گزینه مناسبی نیست. اما جهت راه‌اندازی وب‌سایت‌های تجاری و شخصی بهترین گزینه است و قادر است درخواست‌های مختلف این وب‌سایت‌ها را به‌راحتی مدیریت کند.

از دیگر کاربردهای وب سرور Apache می‌توان به حذف ماژول‌های ناخواسته اشاره کرد. این وب سرور قابلیت این را دارد که ماژول‌های ناخواسته را حذف کرده و وب‌سرور را تبدیل به سرویسی کارآمدتر کند. دسته‌بندی و مدیریت ماژول‌ها باعث ایجاد امنیت، ذخیره‌سازی بهتر، تأیید اعتبار و…، می‌شود.

از دیگر کاربردهای این وب‌سرور می‌توان ایجاد فضایی امن برای نگهداری از فایل‌های مهم اشاره کرد. در این باره باید گفت زمانی که یک توسعه‌دهنده بخواهد آدرس فایلی را درون مرورگر خود مخفی کند، معمولاً از وب‌سرور Apache استفاده می‌کند. به‌واسطه این وب‌سرور توسعه‌دهنده می‌تواند با اعمال برخی از تغییرات مانع از دسترسی هکران به فایل‌های مهم شود.

جمع ­بندی

در این مقاله سعی کردیم که پاسخ دقیق و کاملی برای سؤال “وب‌سرور Apache چیست؟” ارائه دهیم.

Apache یکی دیگر از وب‌سرورهای محبوب و قدرتمند است که توانسته ۶۷ درصد از وب‌سایت‌ها را به خود اختصاص دهد.در این باره باید گفت: آپا به دلیل سرعت و عملکرد مناسبی که دارد، بیشترین درصد استفاده را نصیب خودکرده است.

درباره وب‌سرور Apache همچنین یاد گرفتیم که برای راه‌اندازی وب‌سایت‌هایی که از ترافیک بالایی برخوردار هستند گزینه مناسبی نمی‌باشد. چرا که با افزایش تعداد درخواست‌ها ممکن است عملکرد نرم‌افزار دچار اختلال شود. در عوض استفاده از این وب‌سرور برای وب‌سایت‌های تجاری و شخصی عالی است. ناگفته نماند که وب سرور Apache منبع‌باز و رایگان است. به‌طوری‌ که می‌توانید تغییرات و پیکربندی‌ها را به‌راحتی در این وب‌سرور انجام دهید.